Las òbras per bastir un pargatge sosterranh de veituras an mes al descobèrt una trobalha excepcionala dins Pòrt Vielh d’Antíbol (Vencenc). Segon totes los indicis, un grand batèl roman demorèt jos tèrra pendent de sègles. Immediatament après la trobalha, l’Institut Nacional de Recèrcas Arqueologicas Preventivas (INRAP) desplacèt una còla tecnica a Antíbol, e aquela trabalha en l’exumacion e la catalogacion de la descobèrta. Ara, après sèt meses de trabalh sus plaça, l’INRAP a ja las primièras conclusions.

La nau a qualques 21 mètres de long e es plaçada sus un dels sieus flancs a 1,60 mètres jol nivèl ancian de la mar. La nau es formada basicament per la quilha e per fòrça pèças de fusta que ne formavan l’estructura, jonchas amb de pèças metallicas. Lo vaissèl, que segon totes los indicis èra una nau comerciala, a qualques 6 o 7 mètres de larg e fariá qualques 3 mètres de naut, sens comptar los possibles arbres per las velas. Lo rapòrt de l’INRAP establís tanben que la fusta emplegada èra de conifèra. Per rapòrt a la datacion, tot indica que la nau foguèt abandonada pendent los sègles II o III après lo Crist.
 
Cal remembrar que l’Antíbol de uèi es l’anciana vila que los grècs e los romans li disián Antipolis, una colònia focèa fondada a la Còsta d’Azur amb la mission de comerçar amb los pòbles del país. Plaçada dins una zòna litorala privilegiada e a la sosta de las tempèstas, la colònia grèga, puèi romana, prosperèt rapidament mercés al comèrci e la transformacion dels produches de la mar, coma per exemple la saladura dels peisses e la fabricacion del famós garum (salsa facha a basa de peis), pel lor transpòrt e per la lor comercializacion per tota la Mediterranèa. Es per aquò qu’Antíbol e lo sieu pòrt son globalament un enòrme sit, vist que s’i tròban fòrça rèstas ancianas, que qualques unas datan del sègle III abans lo Crist. S’es salvat de milièrs d’objèctes del fons marin, que i dormiguèron enterrats pendent de sègles jos la sabla marina.
 
L’INRAP es una de las institucions de recèrca arqueologica mai importantas d’Euròpa e compta amb qualques 2000 collaboradors e investigators. Aquela organizacion trabalha en cooperacion amb d’institucions publicas e d’entrepresas privadas en la recèrca arqueologica e mena a tèrme qualques dos mila recèrcas per an dins l’Estat francés, en comptant los territòris d’otramar. Al delà de la recèrca, l’INRAP cèrca tanben la difusion e la pedagogia maximalas de las siás investigacions.